Hoe schrijf je een review

De beste manier om een review te laten schrijven is de telefoon pakken, je klant bellen en vragen stellen. Dan schrijf jij de review en laat het vervolgens door de klant beoordelen. Anders krijg je teksten als je hieronder ziet:

een voorbeeld dat ik van internet plukte, niet precies natuurlijk, naam en zo aangepast, maar het is een prachtig voorbeeld van wat je vaak tegenkomt:

Door de persoonlijke coaching van Pata heb ik ontzettend veel nieuwe inzichten gekregen en ook ervaren waar ik aan moest werken. Dit in combinatie met praktische oefeningen heeft me enorm geholpen om mijn privé- en zakelijke relaties te verbeteren.

Hierdoor heb ik veel meer plezier in mijn werk en privéleven gekregen. En ben ik op beide gebieden niet alleen succesvoller, maar ook gelukkiger. Pata heeft heel veel levens- en coachingservaring, is betrokken en persoonlijk. Hij coacht met veel passie en aandacht.

Wat is er mis?

Aan deze review heb je niks. Je zou het zo op elke willekeurige coaching website kunnen plakken. Je past de namen aan en klaar. Maar voor iemand die dit leest heeft het geen waarde.

Het is te algemeen, er zit niks in wat iets zegt over het gevolgde programma, een cursus of training plus een concreet resultaat ontbreekt.

De vraag nu is voor ik aan de verbeteringen begin, wie gaat hem dan schrijven? Klanten zijn meestal geen sterren in het schrijven van pakkende teksten.

Dus: mag je hem aanpassen dan?

Het antwoord is ja. Want op deze manier heb jij er niks aan, maar degene die het leest al helemaal niet.

Ik leerde van Artjan, schrijver voor internet, dat in een eerste contact jij de vragen stelt. En dat doe je niet in een mailtje. Je stelt de vragen, die je van tevoren op een rijtje hebt, aan de telefoon. Nadat je de klant natuurlijk je werkwijze hebt uitgelegd. Met de antwoorden op die vragen ga jij schrijven, het is dus handig als je het gesprek even opneemt.

Ben je klaar dan hup, alles op de e-mail en kan je klant nog iets aanpassen en akkoord geven. Dan heb je een authentieke review die jou helpt. En je klanten krijgen daarmee een goede indruk over jouw aanbieding.

Hoe deed ik het eerst?

Zelf vroeg ik niet echt om reviews maar als ik, en dat kwam gelukkig vaak voor, een spontane mail kreeg waarin iets relevants in stond, vroeg ik of ik die mail in zijn geheel of deels op de site mocht plaatsen. Aan de mail veranderde ik niks.

Het voordeel van bellen is dat je niet alleen een betere review krijgt maar ook achter dingen komt die je anders niet zou horen, bijvoorbeeld iets wat nog beter kan, of een punt dat achteraf toch niet helemaal duidelijk was. Om je een idee te geven voor een betere review laat ik je 3 punten zien:

Wat kan er beter aan die begintekst?

Wees specifiek:

In plaats van: “Ik heb ontzettend veel nieuwe inzichten gekregen.”

Schrijf: “Ik heb geleerd om mijn communicatiestijl aan te passen aan de persoonlijkheid van de ander, waardoor ik nu beter in staat ben om conflicten te voorkomen.”

In plaats van: “Dit heeft me enorm geholpen om mijn privé- en zakelijke relaties te verbeteren.”

Schrijf: “Dankzij de tips van Pata heb ik meer lef en geef makkelijker mijn grenzen aan op mijn werk. Zo kreeg ik minder stress en meer respect van mijn collega’s.”

Benoem concrete resultaten:

In plaats van: “Hierdoor heb ik veel meer plezier in mijn werk en privéleven gekregen.”

Schrijf: “Ik heb meer energie en voel me zelfverzekerder.” “Vandaag boekte ik eindelijk mijn droomreis waar ik al zo lang over nadacht!”

Beschrijf de unieke aanpak van de coach:

In plaats van: “Pata heeft heel veel levens- en coaching ervaring, is betrokken en persoonlijk.”

Schrijf: “Pata luisterde echt en stelde de juiste vragen. Ze hielp me op weg naar mijn eigen antwoorden in plaats van met kant-en-klare oplossingen aan te reiken.”

Wil je toch liever reviews laten schrijven door klanten?

Houd het kort. De meeste klanten zijn geen schrijvers. Je krijgt betere antwoorde door te focussen op deze twee vragen:

Vertel waarom je dit programma deed
en vertel naar jouw mening het sterkste punt in dit programma.

Anders krijg je al gauw nietszeggende verhaaltjes waarin veel de woorden als ‘dit is een aanrader’ of iets wat er op lijkt in voorkomt.

‘Dit is een aanrader,’ zegt net zoveel als dit is niks. Omdat wat echt ontbreekt, in de meeste reviews, dat je inzicht krijgt in het programma en vooral inzicht in waarom hij of zij koos voor jouw dienst. Natuurlijk schrijven klanten dan haast als vanzelf ook over hun persoonlijke omstandigheden maar het is dan aan jou om te filteren wat je wilt.

Persoonlijk dingen horen bij die ene persoon, jij als lezer van een review hebt daar niks mee, anders dan dat je weet wat de aanzet was dat hij of zij dit ging doen. En dat kan wel relevant zijn.

Om het af te leren

Nog een paar veel voorkomende reviews zonder inhoud die je op elke website zou kunnen plakken over coaching:

Hanna: “Bij Grace kan je echt je hart luchten. Ze luistert echt naar je.” “Na de sessie ga je echt met een goed gevoel naar huis.”

Gloria: “Het voelde vertrouwd. Fijn ook dat je open was over je eigen traject. Daardoor kon ik me ook makkelijker openstellen. “Ik heb het gevoel dat ik alles kan en mag bespreken.”

Johna: “Ik vond het heel fijn om door Gardiola gecoacht te worden en zou het ook zeker iedereen aanraden.” “In het ziekenhuis is er veel ruimte voor lichamelijke ongemakken maar psychische gevoelens daar wordt niet/weinig bij stil gestaan.”

Conclusie:

De beste manier is de telefoon pakken, zoom kan natuurlijk ook of als de klant dat wil natuurlijk, een aparte afspraak. Je krijgt meer gerichte info omdat jij de vragen stelt. Tijdens de training, het programma of coaching zelf kun je de klant alvast vertrouwd maken met jouw werkwijze. Dan komt het voor je klanten niet als een schok.

Het doel van een review

Het doel van een goede review is dat een lezer zelfs inzicht en conclusies kan trekken. Als schrijver heb jij de tool om waar mogelijk te sturen maar dan wel zo dat het authentiek blijft. Dat doe je niet door te rommelen met de antwoorden van je klant maar door andere en betere vragen te stellen. Waarin je vooral vraagt naar concrete en specifieke dingen.

Voorbeelden van goede en minder goede vragen:

Wat was je probleem of waar liep je tegenaan? Kan een begin vraag zijn. Alleen, ik vind hem wat te zwaar. Probleem is een woord dat toch nare associaties oproept, onbewust. Voor een beter antwoord deze:

Hoe ben je begonnen aan dit traject, wat was de trekker waardoor je het besluit nam?

Waar wilde je graag vanaf komen m.b.t. jezelf en je eigen handelen? Die vraag lijkt op de vorige ‘wat was je probleem’

Wat is je grootste en mooiste inzicht? Dat is persoonlijk en een antwoord zegt natuurlijk niks over het programma

Wat is de grootste verandering die het teweeg heeft gebracht in je leven? Deze vraag geeft een persoonlijk inzicht, niet gericht, althans niet direct op het programma. Ik zou daar van maken:

‘Welk onderdeel van het programma gaf het grootste inzicht en kun je vertellen hoe dat kwam?’

Hoe zou jij mij als coach omschrijven? Dan krijg je makkelijk vaak lang nagedachte antwoorden.

Ik heb liever: ‘Geef mij het eerste woord wat in je opkomt als je mij zou omschrijven?’

Dan nodig je iemand uit voor een antwoord wat dichter bij dat wat hij of zij voelt ligt. Want, het is erg direct, je vraagt iemand jou te omschrijven en bijna altijd willen mensen niet iets zeggen om je te kwetsen en dus gaan ze gelijk nadenken.

Het lijkt mij anders als je alleen vraagt: ‘Geef mij het eerste woord wat in je opkomt als je mijn werkwijze zou omschrijven? ’krijg je ook direct antwoord maar nu is de klant minder bang of niet bezig met die eerdere gedachte.

Nog een voordeel van een review gesprek

Ook kun je in zo’n review gesprek ontdekken wat wellicht nog beter kan door vragen als:

stel dat je dit traject nog een keer zou doen, wat zou er dan absoluut bij moeten als onderdeel van het traject of programma? Ik zou niet vragen: ‘Wat heb je gemist?’ want dan nodig je de klant uit om iets negatiefs te zeggen over jouw training, programma of cursus. En dat kan weer een gevolg hebben voor een tweede traject.